Սուրբ Գայանյանց կույսեր

«Քեզ, Քրիստոս Աստված, որ ցնծությունն ես և ուրախությունը բոլոր արդարների, թող քաղցրությամբ բարձրանան բարեխոսական աղոթքները սրբերի, որպեսզի թողություն շնորհես մեր բազում հանցանքներին»։

Շարական «Անձինք Նուիրեալք»

Անձի՛նք նուիրեալք սիրոյն Քրիստոսի, երկնաւոր նահատա՛կք եւ կուսա՛նք իմաստունք, ի պարծանս ձեր բարձրացեալ՝ տօնէ մայր Սիոն դստերօքն իւրովք:

Բարբառք երկնաւորք լցին զերկիր, քանզի հոտ անուշից բուրեցայք ի Քրիստոս, ողջակէ՛զք բանաւորք եւ զո՛հք փրկութեան եւ որո՛ջք անարատք՝ ընծայեալք Աստուծոյ:

Գեղեցկութիւնք մարմնաւոր պայծառութեան ձերոյ յիմարեցոյց զթագաւորն, եւ պակեան հեթանոսք. ի գեղ սքանչելի աստուածատուր կուսանացն տարփացեալ՝ զուարթունքն ընդ մարդկան տօնեցին:

Դարձեալ վերստին արարչագործ զօրութիւն, եւ դարձեալ Եդեմ աստուածատունկ զարդարի, քանզի ծառն կենաց տնկեցաւ ի դրախտին՝ բերելով մեզ պտուղ զերանելին Հռիփսիմէ:

Երկունք մահաբերք անիծիցն լուծան, եւ Ադամ վերստին աստուածակերպ ճոխանայ. փոխանակ Եւայի՝ դստերք նորա, մարտիրոսք եւ կուսանք ընծայեալք Աստուծոյ:

Զօրք հրեշտակաց ընդ մարդկան տօնեցին, եւ կանայք ի յերկինս գրեցան զինաւորք. կուսութեամբ ընդ մահու պատերազմեալք յաղթեցին՝ խաչակից լինելով կուսածին Արարչին:

Է զարմացումն եւ ի վեր քան զհրաշս խորհրդոց եւ բանից հրեշտակաց եւ մարդկան, քանզի Էնն Աստուած ամենազօր զօրութեամբն խոնարհեալ՝ տեսանէր զհանդէս կուսանացն:

Ընկերք միամիտք մարմնական կենցաղոյս, նահատակք հաւասարք եւ հոգւով միացեալք, միաբան ընթացեալք ի տեղի ճակատու՝ զինեցան հաւատով եւ կացին յանդիման:

Թուլացան կորովիք հաստաձիգ աղեղանց, եւ տկար կանայքն վառեցան զինու. թագաւորն պերճացեալ զօրութեամբ եւ փառօք, ի մանուկ ի կուսէն պարտեալ՝ ամաչէր:

Ժողովեալ բազմութեան ազգաց եւ ազանց՝ ոչ զօրէին առ մի նահատակ, քանզի հասեալ ի թիկունս աներեւոյթ օգնութիւնն՝ խորտակեաց յայտնապէս զգաղտնի պատերազմն:

Ի վերայ միոյ պատուական մարգարտի խաղացին ցնծալով ամենայն հեթանոսք. արեւմուտք յարեւելս ընթացեալ հասին՝ քարոզել յայտնապէս զչքնաղ տեսութիւն:

Լուան թագաւորք եւ լցան խնդութեամբ, որսալ յանձն առին զգաղտնի մեծութիւնն. պարգեւել իրերաց խոստանային բանիւք եւ ծածուկ հնարիւք գողանալ ի միմեանց:

Խորհուրդք հոգեւորք յղութեանցն յայտնէր, եւ երկունք փրկութեան աշխարհի ճեպէին, քանզի կամք վերին հրամանին քաղցրացեալ իջուցին ի վերուստ զպարգեւս փրկութեան:

Ծնան կուսանք ազգս բազումս, եւ մարք մանկունք զհրապարակս ծերոց. ի գիրկս սրբութեան աղօթից եւ պահոց աճեցին հաւատով՝ զարգացեալք ի Քրիստոս:

Կանայք պատուականք քաղաքաւ եւ ազգաւ, վաճառականք առատք անյայտ մարգարտին եդին զանձինս գրաւականս բազմաց եւ եղեն փրկանք անծանօթ աշխարհին:

Հռիփսիմէ՝ մեծ խորհուրդ եւ անուն ցանկալի, ընտրեալ ի յերկրի եւ դասեալ ընդ հրեշտակս. եղեր օրինակ սրբութեան կուսանաց, վարդապետութիւն արանց արդարոց:

Ձեզ նմանիլ կարօտին ամենայն հոգիք՝ միացեալք սրբութեամբ եւ սիրոյն Քրիստոսի, զի մահուամբ ձերով մեզ ճանապարհ հորդեցիք՝ ելանել ամենայն մարդոյ առ Աստուած:

Ղեկավարք ճարտարք հոգեւոր հմտութեամբ, թեթեւաբեռն մարմնով եւ մտօք սլացեալք. ընդ երկայն ասպարէզս ծովածուփ կենցաղոյս անվնաս նաւեցիք եւ հասիք առ Քրիստոս:

Ճշմարիտ որթոյն Քրիստոսի շառաւիղք եւ ողկոյզք՝ ճմլեալք երկնաւոր Մշակին. կոխեցայք ճգնութեամբ ի հնձանս ձեր, զի ուրախ լինիջիք անմահական բաժակաւն:

Մերժեցին զկարիս մարմնական կենցաղոյս, զի ծանեան, եթէ երազ է եւ սուտ պաճուճանք. ոչ հեշտացան ի գրգանս փափկութեան, իմացան, եթէ սնոտի է անցաւոր մեծութիւնս:

Յանդաստանս հոգեւորս աղօթից եւ պահոց վաստակեալք յուսով զամենայն ժամանակս, ժուժկալեալք փորձութեանց եւ պէս պէս լլկանաց եւ եղեալք ժառանգորդք անթառամ պսակին:

Նախանձելի յօրինեցին զառագաստ կուսութեան՝ նոր նորոգեալ արեամբ եւ հրով. մատնեցին զանձինս սուսերաց եւ ջահից եւ անշէջ լապտերօքն հետեւեալ՝ մտին յառագաստն:

Շինուածք երկնաւորք ի յերկրի հաստատեալք եւ արձանք լուսեղէնք ի յերկինս կանգնեալք՝ ինքեանք ելին եւ այլոց ցուցին զճանապարհս ցանկալի զվերինն Երուսաղեմի:

Ո՛վ զգաստութեան իմաստուն կուսանացն, որոց ոչ յաղթեաց հեղգութիւն եւ քուն, այլ արթունք եւ պատրաստք մնալով երկնաւոր հարսանեացն, զի մտցեն ի յառագաստ անմահ Փեսային:

Չունի ոք ի նոսա անուն չարութեան եւ ոչ նախատինս յիմար կոչելոյ. քանզի միով պնդութեամբ հոգւով արութեան միաբան քաջացան, առ հասարակ ցնծասցեն:

Պարակցեալք քաջազէն բռնութեամբ՝ ի յերկրէ ի յերկինս տարադէմ գնացին փախստեայք. ինքեանք ելին եւ մեզ ուսուցին բազում նեղութեամբ մտանել յայն հանգիստն:

Ջերմեռանդն աղօթիւք եւ սիրովն առ Աստուած հայցեցին զհնարս փրկութեան՝ բառնալով զխաւար դիւապաշտ մոլորութեանց յաշխարհէ, պայծառացեալք լուսովն, որ ի Հօրէ ծագեցաւ:

Ռահս յոլովս առաքինութեան յայտնեցին որդւոց մարդկան վերանալ յաշխարհէ՝ անստերիւր հոգեւորական վարուք ելանել ի բանակս երկնաւորս անմարմին հրեշտակացն:

Սոքա են քարինք սուրբք՝ հիմնեցեալք ի յերկրի, զոր կանխաւ տեսեալ՝ գուշակեաց մարգարէն. ի նոյն ի նիւթոյ շինեցաւ կաթուղիկէ Եկեղեցի՝ բարձրացեալ փառօք ի պարծանս խաչին:

Վասն ձեր, երանեա՛լ նահատակք, զօրք հրեշտակաց անմարմին զուարթնոցն ի յերկնից ի յերկիր հեղան, եւ մարդիկ խառնեցան ի գունդս զինուորաց Քրիստոսի Աստուծոյ:

Տօնեսցուք ստուգութեամբ ի հնձանս նոցունց, զի արբեալք լիցուք անմահական բաժակաւն, քանզի բաշխեն զբժշկութիւն հոգւոց եւ մարմնոց եւ զպարգեւս երկնաւորս սիրողաց իւրեանց:

Րաբունւոյն հրամանաւ աներեւոյթ ազդմամբ յարեւմտից յարեւելս եկեալ հասին, զի լուսով հրեշտակական վարուք կուսութեան փարատեցին զխաւար դիւապաշտ մոլորութեանցն:

Ցնծութեամբ տօնեսցուք զյիշատակս նոցունց, զի եւ նոցին հաղորդեսցուք փրկութեան՝ խնդրելով յԱրարչէն զպարգեւս երկնաւորս եւ զդասիլն ընդ նոսին ի յարկսն լուսեղէն:

Ւիւծեալք մաշեցան յուսացեալք ի մեծութիւն, եւ կանայք վեհազինք գերազանցեալք յաղթեցին. բուրվառք ոսկեղէնք հրով Հոգւոյն վառեցան՝ ջահազգեստեալք ի Քրիստոս եւ դասեալք ընդ հրեշտակս:

Փառաց ի փառս բարձրացեալ՝ պարծին ի պատիւ եւ ի փառս երեսուն եւ եօթեանքն, քանզի այս է թիւ երանեալ կուսանացն, որք անթառամ պսակեցան յանվախճան յաւիտեան:

Քեզ, որ ցնծութիւնդ ես, Քրիստո՛ս Աստուած, եւ ուրախութիւն ամենայն արդարոց, քաղցրասցին վասն մեր աղաչանք սրբոցն՝ շնորհելով զթողութիւն մեր բազում յանցանացն:

Կոմիտաս Ա Աղցեցի Կաթողիկոս «Շարական Սրբոց Կուսանացն Հռիփսիմեանց և Գայիանեանց»